Kişisel Ağır Metal Ölçümü ve Analizi

Son güncelleme 20 Eylül 2019 | Yorumlar 1

Ağır metaller, metal veya metaloid olarak sınıflandırılan bir çok öğeyi tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Örnek verecek olursak arsenik, kurşun, civa, krom, kadminyum… vb. Bu elementlerin kalıcılığı(bozunmaz veya tahrip edilemez), ağır metallerin her ortamda kalıcı olduğu anlamına gelmektedir.

Ağır metal maruziyeti çoğu sektörde meydana gelebilir. Madenlerden, dökümhanelerden, ergitme işlemlerinden, kömür yakan elektrik santrallerinden, yanma yan ürünlerinden, taşıt emisyonlarından, kimyasal madde ile çalışmalarda, kablo kaplamalarında, sıhhi tesisat işlemlerinde, mühimmat üretiminde, elektro kaplama işlemleri örnek olarak verebiliriz. Ağır metallere maruz kalma dozu vücutta birikmeye neden olabilir ve sonuçta toksisiteye neden olabilir.

Kişisel ağır metal maruziyeti sırasıyla sahada örnekleme analiz ve raporlama süreci ile belirlenmektedir.

Saha örneklemesi uygun bir (selüloz nitrat membran)filtreye pompa ile örnekleme ile yapılır. Örnekleme debisi 2 L/dk’ya ayarlanır ve uygun sürede örnekleme yapılır. Örnekleme süresi belirlenirken TS EN 689 standardının Ek-A’ sında bulunan, ölçüm ve numune sayılarına uyulması gerekmektedir. Her pompa ile örneklemede olduğu gibi ölçüm öncesi ve sonrasında ölçümde kullanılacak pompalar birincil akış kalibratörü ile doğrulamasının yapılması ve sahada kör numune alınması gerekmektedir.

Analiz için laboratuvara gelen filtre ASTM D4185 metodunda belirtilen şekilde mikrodalgada parçalanır. Parçalanan örnek numune atomik absorbsiyon spektrofotometresinde analiz edilir. Metal konsantrasyonu aşağıdaki formül ile hesaplanır;

konsantrasyon